لیکنېمقالی اوتبصرې

لزوم آغاز و تطبیق دیپلماسی آب برای مدیریت آب‌های کشور

سازمان ملل از روز جهانی آب تجلیل کرد و در نظر دارد که برای رسیدگی به مشکل روز افزون کمبود آب در جهان نشستی را برگزار کند.
مبصر آژانس باختر مینگارد؛ مشکل کمبود آب، در میان کشورها پیچیده تر می شود و حتی به مشکل سیاسی میان کشورها مبدل شده است .
این معضل از دید کشور های تعریف و معنای گونه گون دارد، مگر زمانی می توان به این مشکل رسید و آن را مهار کرد که کشور دید یک سان با منافع یک سان در استفاده از آب ها داشته باشند، روی همین مفکوره است که سازمان ملل متحد با هدف سنجش میزان پیشرفت جهان در تأمین آب پاک، و دسترسی متوازن به آن ، روز ۲۲ مارچ را به‌عنوان «روز جهانی آب» نامگذاری کرده است.
با شرایط دشوار که جهان در استفاده از آب مواجه و بسیاری کشور میان شان ادعای حقابه دارند، تنها نامگذاری یک روز در تقویم جهانی بنام «روز جهانی آب» کافی نیست باید به این معضل به گونه ی بنیادی رسید، سازمان ملل در نظر دارد که به زودی کنفرانسی را روی هماهنگی جهانی به منظور رفع مشکل کمبود آب در نیویارک برگزار کند.
در آستانه کنفرانس جهانی آب در نیویارک سازمان ملل گزارش تازه‌ای درباره بحران آب منتشر کرده که نشان می‌دهد که معضل کمبود آب همچنان در سراسر جهان رو به گسترش است.
سازمان ملل در گزارش جهانی آب سال ۲۰۲۳ میلادی گفته است که ۲,۳ میلیارد نفر از جمعیت جهان، یعنی از هر چهار نفر یک نفر در کشورهای زندگی می‌کنند که دچار تنش آبی هستند، خاورمیانه و شمال آفریقا بیشتر با تنش که از معضل آب سرچشمه می گیرد، مواجه اند و در آینده این مشکل به مناطقی گسترش خواهد یافت که در آنها آب هنوز به گونه ی وافر در دسترس است.
از دید سازمان ملل مصرف جهانی آب در ۴۰ سال گذشته، خلاف تصور افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ این مشکل بیشتر خواهد شد. دلایل این امر از جمله رشد جمعیت، توسعه اقتصادی، اجتماعی و تغییر شیوه های رفتاری در استفاده از منابع آبی عنوان شده است.
اگرمعضل کمبود آب را دسته بندی کرده، آن را در کشور های اطراف و بعد هم افغانستان بررسی کنیم، در میابیم که این معضل جدی تر شده است، در حالی منابع آبی در افغانستان در حدود پنج دهه گذشته، دچار تحولات نامیمون بوده است و افغانستان در این مدت به گونه مقطعی خشکسالی های زیادی را تجربه کرده است و دچار تغییر اقلیم شده است، به جای رسیدگی به چنین تغییرات، استفاده بی روحیه از آبهای ارضی و تحت الارضی افزایش یافته است، سطح آبهای تحت الارضی به گونه ی بی سابقه سقوط کرده است و حجم آبهای ارضی هم کاهش قابل ملاحظه یافته است، مگر تقاضا در مصرف آب در داخل کشور هم بیشتر شده است ودر کنار آن هم تقاضای همسایه ها برای دریافت حقابه با همان میزان وسنجش که پنج دهه بیش بود صورت می گیرد، کمبود آب در منابع آبی داخلی و تقاضای بلند کشور های همسایه برای دریافت آب از افغانستان، وضعیت دشواری را در برابر مردم این کشور قرار داده است، در حالی که کشور های همسایه خود در مدیریت آبهای که از افغانستان دریافت می کنند، مدیریت لازم ندارند و با ایجاد صد ها سد و بند باعث کاهش آب و حتی خشک شدن چشمه ها و دریا ها شده اند.
در اینجا لازم است که افغانستان برنامه استراتیژی ملی آب افغانستان را تدوین کند، تا منابع آبی کشور مدیریت شود و همچنان دیپلماسی آبی را با کشور های همسایه با در نظرداشت وضعیت ومنابع جاری آب دنبال کند .
در راهکار مدیریت آبی کشور تمامی چالش‌ها در راستای ساخت سدها و تاثیرات محیط زیستی در افغانستان و کشورهای منطقه به صورت دقیق مطالعه و بررسی شده است و دیپلماسی آب نیز در چارچوب استراتیژی ملی آب و با مطالعات محیط زیستی در افغانستان و کشورهای همسایه، آماده شده است.
ما با در نظر داشت کمبود جدی آب در کشور و مطالبات بلند کشور های همسایه در حقابه، به دیپلماسی فعال برای حل مشکلات آبی با کشورهای همسایه نیاز داریم که باید آن را آغاز کنیم.

تبصره / آژانس باختر

Related Articles

ځواب دلته پرېږدئ

ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *