افغانستان کشوریست که همواره با ملل جهان به ویژه همسایه های خود روابط حسنه دیپلوماتیک داشته ودرقرن های پسین نیز شاهد مداخله نظامی وسیاسی درامور داخلی هیچ کشوری به خصوص همسایه ها نبوده است،همواره مسایل تجاری ، ترانزیتی ،سرحدی و میان دولتی را از راه دیپلوماتیک ،تفاهم وتسامح حل وفصل کرد است و هیچگاهی طرفدارمنازعه ودرگیری با هیچ کشوری نبوده، صرف تاریخ افغانستان شاهد است که مردم این کشور درمقابل متجاوزان مانند دژ تسخیر ناپذیر ایستاده و جواب متجاوزان را با شمشیر داده اند.
از اینرو است که کارنامه های درخشان مردم افغانستان ،ثبت تاریخ زرین ج هان است وحتی دردوجنگ جهانی نیز این کشور بی طرفی خود را حفظ وازهیچ جانبی درگیر،طرفداری نکرده است.
اخیراً موضوع حقابه ایران از رود هلمند را نیز حکومت افغانستان باخون سردی دنبال کرده وتاکید نموده که این مسأله بهتر است که از راه تفاهم سیاسی ودیپلوماتیک حل گردد ، پیش ازاینکه از راه منازعه وخشونت به آن پرداخته شود ، زیرا مردم افغانستان بیشتر از هرملت دیگر درک کرده ند که جنگ وخشونت راه حل نیست و جنگ وخشونت هیچ برنده یی هم ندارد ، مگراینکه بالای سرزمین شان تجاوز صورت گیرد که درآنصورت دفاع از ارزشهای اسلامی، حاکمیت ملی واستقلال سیاسی وجیبه دینی است.
این روزها مسأله حقابه ایران از هلمند که نخست سبب تنش های لفظی میان تهران وکابل وبه ویژه پس از اخطار ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران درسفر به سیستان وبلوچستان شده بود ، با تأسف جایش را به درگیری های مرزی میان مرزبانان دوکشور عوض کرده است، گرچه درگیری مرزی نخست ازسوی مرزبانان ایرانی ، آغاز شده که مرزبانان افغانستان را وادار به دفاع نموده ، اما این موضوع سبب نگرانی مردم افغانستان شده است.
هرچند جانب افغانستان درنخستین روزهای تنش های لفظی طی اعلامیه موقف خود رابه جانب ایران واضح ساخت وتأکید نمود که امارت اسلامی به موافقتنامه سال 1351 که میان افغانستان و ایران به امضأ رسیده بود متعهد وبه تعهدات انجام شده نیز عمل می کند ، اما جانب جمهوری اسلامی ایران به این اعلامیه توجهی نکرده به الفاظ رکیک ودور ازعرف دیپلوماتیک خود ادامه داده که سرانجام به روز شنبه 6 جوزا سال روان ،عملاً تحرکات نظامی را در سرحدات آغاز کرد ، تحرکات نظامی بالای کشوری که بیش از چهار دهه میشود ،عملاٌ درگیر جنگ با کشورهای متخاصم بود که بدون شک ، راه حل موضوع حقابه نیست ، زیرا دراعلامیه امارت اسلامی افغانستان به صراحت بیان شده بود که مقام های ایرانی ابتدا باید معلومات خود را درمورد آب هلمند ،تکمیل کنند وبعد از آن باالفاظ مناسب ، خواست شان را مطرح نمایند ، اگر واقعیت درست مطالعه نشود و چنین اظهارات مطرح گردد می تواند فضای سیاسی میان مردم کشورو دوملت مسلمان را آسیب بزند که به نفع هیچ طرفی نیست و باید تکرار نشود ، اما با این همه خون سردی جانب افغانستان ،دیده شد که مرزبانان ایرانی به تحرکات نظامی متوسل گردیده وفضای مرزی دوکشور را متشنج ساخته که عواقب بعد آن به دوش دولت ایران خواهد بود.
هرچند امیرخان متقی وزیرخارجه امارت اسلامی در دیداری که اخیراً با نماینده رئیس جمهورایران درکابل داشت ، گفت که تأمین حقابه ایران از رود هلمند با گفتگو وتفاهم بهتر قابل حل است ، اما دیده شود که جانب ایران به این مسأله چگونه برخورد می کند که گذشت زمان به آن پاسخ خواهد داد.
بنابراین مردم زجر کشیده افغانستان ازاینکه وجه مشترک دینی، زبانی و فرهنگی با مردم ایران دارند از این اقدام مرزبانان ایران متأثر اند و از دولتمردان جمهوری اسلامی ایران می خواهد که به این مسأله از راه دیپلوماتیک بپردازند ومناسبات دوستانه دوملت باهم برادر را تنش آلود نسازند.
نوید احمد
