اقتصاد او رغونهلیکنې

با مدیریت دقیق آب، توان اقتصادی کشور افزایش خواهد یافت

بارش برف و باران های اخیر در کشور، نویدی به ختم خشکسالی است، خشکسالی که افغانستان را از هر حیث متضرر و نگران ساخت بود، اما حالا با بارش برف و باران های سنگین باور را به آینده بهتر و شاداب تر امیدوار ساخته واین مژده را به مردم افغانستان به ویژه دهقانان میدهد تا بیشتر از هر زمان دیگر به کشت و زراعت بپردازند. زمین های که در چند سال پسین به دلیل خشک سالی مورد استفاده قرار نگرفته بود، را شخم زنند و آماده بهره برداری سازنده زیرا به قول معروف سالی که زیباست از بهارش پیداست. آری بارندگی های اخیر و ادامه‌ی آن این فرصت را مساعد ساخته تا دهقانان ما در پی زرع نه تنها گندم آبی، بلکه در تلاش کشت و زرع گندم للمی نیز باشند، همچنان مالداران ما هم بدانند که این بارندگی ها در آینده نزدیک کوه و صحرا را شاداب و خرم خواهد ساخت تا رمه‌ها و گله هایشان نه تنها که فربه و ازدیاد خواهد گشت، بلکه باعث زیبایی طبیعت نیز خواهد گردید.
افغانستان کشوریست محاط به خشکه، آب مورد ضرورت خویش را از کوه پایه هایی که دریاهای خروشان را تشکیل می دهد، به دست می آورند که بلاشک بارش برف و باران های اخیر خبر از خروش دریاها و فراوانی پیداوار زراعتی و رشد مالداری در کشور دارد که باید دهقانان و مالداران ما این فرصت را از دست ندهند.
مسلماً 80 فیصد مردم افغانستان زراعت پیشه و مالدار اند که زندگی و شغل این ها، وابسته به آب و به ویژه بارش برف و باران های فصلی است، از اینرو گفته می توانیم که دامنه گوه و دشت های لم یزروع و بایر، مکان چراگاه حیوانات بوده که باران های فصلی این مکان را خرم و سرسبز و مساعد به چرا می سازد، زمین های آبی وابسته به آب دریاها و زمین های للمی نیز بستگی به بارش برف و باران های فصلی دارد که خشکسالی های اخیر زیان های زیادی را به دهقانان و مالداران ما متحمل نمود و این دهقانان بودند که با امکانات اندک و مصارف گزاف زمین های للمی را شخم زدند و تخم گندم و دیگر حبوبات پاشیدند، اما خشکسالی و عدم بارش برف و باران های فصلی سبب گردید که ساقه های گندم پیش از حاصل دهی، خشک و از بین بروند و زحمت دهقانان ما نیز به هدر رود، همچنان مالداران ما نیز نسبت به خشکسالی های پیهم و عدم علوفه، حیوانات خود را با قیمت ناچیز به فروش رساندند که بارندگی های اخیر، خود گواه بر این است که امسال الحمد الله، حاصلات و محصولات زراعتی بهتر خواهد بود و شادابی و سرسبزی کوه و دمن نیز بستری مناسبی به چراگاه حیوانات.
حالا موضوعی که بعد از بارندگی های پیهم و سنگین ارجحیت دارد، مدیریت آب های کشور است که چگونه این آب ها را مدیریت کنیم تا به کمبود آب در آینده ها مواجه نگردیم.
گرچه یکی از کارهایی که در این سه سال پسین در پهلوی بزرگترین پروژه (کانال آبی قوش تیپه) انجام شده. اعمار چکدم یا ذخیره های کوچک آب است که بدون شک این اقدام هم در خور ستایش است و با ذخیره شدن آب نه تنها که مالداران و دهقانان ما از این آب ها استفاده می کنند، بلکه در تقویت آب های زیرزمینی نیز مؤثر است، اما در میان مدت باید روی سدهای بزرگ آب تمرکز گردد که در آن صورت نه تنها کمبود آب مرفوع می گردد، بل از لحاظ تولیدی برق به خود کفایی خواهیم رسید که بلاشک از پرداخت پول های که برای خرید برق وارداتی هزینه می گردد، صرفه جویی شده و می شود که این پول ها را در ساخت و ساز بندهای برق و بندهای آبگردان هزینه نماییم، زیرا نظر به اعمار کانال آبی قوش تیپه و سرعت کار در این کانال، دیده می شود که ظرفیت، تعهد و اراده جدی در اعمار و احداث دیگر پروژه ها نیز وجود دارد.
بنابرین افغانستان دارای دشت های وسیع و مرغوبی است که اگر این دشت ها آبیاری و مورد استفاده زراعت قرار گیرند، یقیناً که از لحاظ محصولات زراعتی به ویژه غله‌جات به خود کفایی می رسیم، همچنان زمینه‌ی شغل برای شماری زیادی شهروندان کشور نیز مساعد و جلو مهاجرت های اقتصادی به کشورهای همسایه، منطقه و فرامنطقه نیز گرفته خواهد شد. هر چند احتمالاً در ساخت و ساز بندهای بزرگ آب به برخی از موانع، مواجه گردیم و موضوع حقابه ها مطرح گردد، اما این مسأله آنقدر جدی نخواهد بود، زیرا در تمام فصل سال، آب وافر، بدون سنجش به کشورهای همسایه ما سرازیر می گردد؛ موضوعی که سبب نگرانی کشورهای همسایه و منطقه می گردد، خود کفایی افغانستان از لحاظ محصولات زراعتی و دیگر امتعه‌ی تجاری است، زیرا افغانستان در این همه سال های پسین، بازار مناسب برای فروش محصولات زراعتی، عله‌جات و دیگر کالاهای کشورهای همسایه و منطقه بوده است.
بناً اگر آب های افغانستان دقیق مدیریت شود، توان اقتصادی افغانستان در تمام حوزه ها به ویژه حوزه زراعت افزایش چشمگیر خواهد یافت، چون افغانستان باداشتن زمین های مرغوب، حاصلخیز و شرایط جغرافیایی، آب و هوای مناسب، می تواند تأمین کننده‌ی، بسیاری از اقلام زراعتی نه تنها به خود، بلکه به منطقه نیز باشد.
اگر بر اساس یک پالیسی درست، دقیق و عادلانه اقتصادی پیش برویم، با بهره برداری کانال قوش تیپه و زیر آب ساختن دشت های وسیع و حاصلخیز در شمال و غرب کشور، افغانستان به تنهایی می تواند گندم مورد ضرورت خود و کشورهای منطقه را نیز تأمین کند و با احداث بندهای برق نیز یکی از کشورهای عمده صادر کننده برق در منطقه مبدل خواهد شد.
ان شاالله

احمد

Related Articles

ځواب دلته پرېږدئ

ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *