انسان یگانه موجود فکور، فرزانه،متعهد و مسئول است که در بهترین تقویم آفریده شده و با در یافت کرامت و فضیلت الهی، به تفوق و برتری قابل ملاحظه ای نایل و بحیث گرامی ترین مخلوق در حوزه هستی جا گرفته است، هکذا ظرفیت های شگرفی در وجود او نهادینه شده و طاقت های نیز تحت تسخیرش آمده و این همه مواهب و توانمندی های به انسان در پی آن است تا عبادت پروردگار خود را انجام دهد، خداوند (ج) فرموده است.
(ذرات آیه/56) ترجمه : من پریها و انسانها را جز پرستش خود نیافریده ام
بدون شک انسان برای بندگی خدا، آفریده شده و آمده تا امانت بزرگ تکلیف و مسؤلیت را در فراز های مختلف حیات تحمل نماید و پختگی و آمادگی ای را که لازمه زندگی جاودان است در خود پرورش دهد.
مبحث اول:- از آنجایکه راهکارها، اندوخته ها و مطالعات بشری در محدوده های تنگ زمان و مکان گیر مانده استعداد طرح و ارایه امن و اطمینان را ندارد، چنانچه در عصر تکنالوژی پیشرفته که جهان تبدیل به یک دهکده کوچک شده مجامع مختلف، جهانی با استخدام ابزار و سامان تخنیکی روز، همگام با توفر تیوریهای امنیتی، در تبانی با نهاد ها وشبکه های نو پا و هزینه وجوهات هنگفت مالی ندای امنیت سر داده و دفاع از حقوق بشر را شعار میدهند اما هنوز که هنوز است، امنیت یگانه گمشده مردم زمین و جوهر نایاب است، ای وای که جلوه ها و مظاهر اکتشافات و اختراعات نوین، بجای آسایش جان بواعث توحش و تزلزل جهان شده و کیان بشری را بیشتر از پیش در معرض آسیبب و زوال قرار داده است وافزون بر آن به عوض ترسیم طرق برون رفت از مضایق و تنگناها، عامل بحران های جدید شده چالش ها دغدغه ها و نگرانی ها فرسایش تر، دشوار ها را دشوارتر و قاطبه بشریت را سر گشته و حیران تر کرده است.
گفتار اول :- پیوند امنیت با واژه های دین و اسلام
کلمه دین در زبان عربی حاوی معانی متعددی است که از آن جمله طاعت، تقوی، ملت، مذهب، راه، رسم، سیرت، عادت قانون، نظام، سلطه، گردن نهادن، مکافات و جزا گفته شده است، و عمده ترین مفهوم لفظ دین اسم جامعی برای همه آنچه که عبادت خدا شده و عمده ترین مفهوم لفظ دین یعنی همه آنچه که پیغمبر
( ص) از طرف الله (ج) آورده و تبلیغ آن رسالت را به مردم در عهده داشته است. کلمه دین در چنددین جای قرآنکریم به همین غرض وارد است. (توبه/29 و یوسف/ 76)
باید متذکر شد که آیه های فوق دین را به معنی آیین آورده است که حاوی مفاهیم ذیل است.
( آیین: دستور، روش، رسم، عادات، نظم قاعده، سنت، کیش) و هکذا واژه امن، هم تاب در بر گرفتن این وجوهات را دارد.( امن : امنیت، اطمینان، صلح، نظم و قانون) آنچه از محتویات لفظی و لغوی دین مقرون برین مقال است افاده انقیاد و گردن نهادن و نظام و قانون است که از دید فرهنگها با نظاره فرآیند معنای لغوی تا حدودی با، لغت امن، نوعی رابطه، همخوانی و سیرهمگون دارد.
اسلام تسمیه آخرین دین آسمانی است. قرآنکریم فرموده( سوره آل عمران آیه/ 19)
بیگمان دین حق و پسندیده در پیشگاه حق اسلام است( یعنی خالصانه تسلیم فرمان الله شدن است) و ( این، آیین همه پیامبران بوده است).
اسلام یعنی تسلیم شدن، منقاد شدن، گردن نهادن، داخل شدن در صلح وآشتی، داخل در دین اسلام، مسلمان شدن.
با این تحقق بخوبی میتوان اذعان داشت که کلمات سلامت، سلام کردن و اسلام از حیث لفظ با مبادی مشترک، صلح، آشتی درستی و بی عیبی، تندرستی و راستی رهایی و امنیت را در ذهن تداعی میکنند. و هم طی ارشاد یکی از احادیث مبارکه، مسلمان کامل بکسی گفته میشود که مسلمانان دیگر از دست و زبانش در آمان بمانند.
« المسلم من سلم المسلمون من لسانه و یده ….»
ترجمه: مسلمان کامل و واقعی کسی است که سایر مسلمانان از تکلیف و اذیت زبان و دست آن سلامت بمانند.
گفتار دوم :- امنیت نخستین تقاضای ابراهیم خلیل (ع) از انجا که در تسهیل و تیسر زمینه های زندگی و تنظیم کانون آرام و مانوس، همخوان با انتظارات . مامولات جامعه نقش محوری داشته است قبل ازینکه مجامع جهانی، کنگره های سیاسی و حلقات مادی در پیروی از مکتب های فلسفی بدنبال رستاخیز های سهمگین و فراز و فرود و آشوبهای بنیاد بر انداز، به شرح ابعاد و بیان مزایای امنیت بپردازند، حضرت ابراهیم (ع) به تعمیم و تحقق این برنامه پرداخته و این موهبت روانبخش را از الطاف الهی انتظار برده است قرآنکریم خبر میدهد. ( سوره ابراهیم/ آیه 35)
ترجمه ای پیغمبر برای قوم خود بیان کن آن گاه را که ابراهیم ( پس از بنای کعبه) گفت: پروردگار این شهر
( مکه) شهر امن و امان گردان.
(سوره بقره/ آیه 126)
ترجمه بیاد آورد آن زمان که ابراهیم(ع) گفت خدای من، این سرزمین را شهر پر از امن و امان گردان و ساکنین آن را کسانیکه از ایشان به خدا و روز واپسین ایمان آورده باشند. از میوه های (گوناگون که در آن پرورده شود یا بدان آورده شود، و دیگر خیرات و برکات زمین ) رزویشان رسان و بهرمند شان گردان.
از شیوه طلب ابراهیم (ع) چنین استنباط میشود که امنیت حساس ترین و مبرم ترین نیاز بشر است.
از اینجا هویدا و پیدا است که هیچ حکومتی در فقدان امنیت سیال و پوشانیده و بسوی ارتقا وانکشاف راه باز کرده نمی تواند و در حرمان از اهداف خویش به ترضیه ملت و ترفیه کشور پرداخته نتوانیسته و بجای پله های صعود و عروج، در کات هبوط و نزول را خواهد پیمود. و آنگاه اضمهلال انجام محتوم و زباله دان تاریخ قرار گاه افسانه های تراژدی او خواهدت شد.
گفتار سوم :- اهمیت حکومت بیحث ممثل امنیت
از نظر اسلام حکومت مسولیت مسلمین است و هر دینی را که خداوند (ج) در هر زمان و مکانی روان کرده غرض از ارسال آن اقامه حکومت عدل الهی است تا در زمین خدا حکومت از خدا باشد.
(سوره النسا/ ایه 58-59)
از احادیث رسول اکرم (ص) خوب دانسته میشود که دین اسلام به نظام و حکومت هیمنت و مناعت میدهد و از ملکی که در حرمان حکومت قرار داشته باشد امر به ترحیل نموده و مرگ بدون بیعت را امتداد جاهلیت معرفی نموده است اهتمام اسلام درین باب مبین این امر است که حکومت لازمه زندگی انسان بوده و در پهنه اعصار و ادوار حیات بشری موقعیت خود را داشته است بنا با صراحت لهجه و قاطعیت هر چه تمام میتوان گفت که دین نه تنها با سیاست و دولت دوری و جدایی ندارد بلکه بدون تردید دین بانی دولت بوده و برای حاکمیت، آمده است.
با این همه پیشینه و صلابت که بحث حکومت در اسلام دارد امنیت هم منحیث مجال و ظرفیت اجرائیوی و عرصه های قوام بخش برای نظام، از رابطه اثر گزاری بر خور دار است. حتی در اذهان عمومی حکومت و امنیت مترادف پنداشته میشود و هرگاه نامی از حکومت برده شود بلا وقفه مفهوم امنیت نیز در ذهن تداعی میشود و این تصور و ذهنیت تا انجا نزد مردم متداول و متعارف است که مردم از نبود امنیت تعبیر به نبود حکومت میکنند و اوضاع بی امنیتی را بر ضعف یا عدم وجود حکومت حجت میگیرند. فشرده ترینی امنیت نمایانگر استقرار از نظام و آئینه قد نمای حکومت است.
در پایان بعنوان حسن ختام و افزایش بر جزالت اهمیت موضوع باید تذکر داد که اسلام ایمان و عمل است.
از آنجا که مطابق ارشادات آیه های قرآنی، اسلام، ایمان و عمل است و امنیت هم با ایمان و هم با عمل، آمیختگی و پیوستگی تام و علاقه نا گسستنی دارد بهترین صورت و حجت بالغه دایر بر اهمیت امنیت از نظر اسلام است.
پوهنیار عبدالملک « وفایی»
